We zullen het niet over de uitslag van het Songfestival hebben. Dat een liedje wint dat zowel bij de jury als bij het publiek op de tweede plek eindigt is toe te schrijven aan de merkwaardige manier van punten tellen. Waar we het wél eventjes over kunnen hebben is die nieuwe manier van punten tellen, ingevoerd om het wat spannender te maken. Dat is begrijpelijk; voorgaande jaren was vier of vijf landen voor het einde van de puntentelling wel bekend welk land zou winnen. Maar met het splitsen van de punten van de jury en de televoting worden onbedoeld twee dingen duidelijk gemaakt. Dat ten eerste de jury soms heel vreemde beslissingen neemt, wat de autoriteit van de leden niet ten goede komt. En ten tweede dat wederom wordt aangetoond hoeveel het helpt als de inwoners van je land over heel Europa zijn uitgewaaid. Zie Polen: vrijwel onderaan bij de jury’s, maar gigantisch populair bij het publiek. Dat onderscheid was er de laatste jaren altijd al, maar alleen zichtbaar als je als nerd de statistieken van de uitslagen indook. Op deze manier komen alle oude sentimenten van vriendjespolitiek weer open te liggen: geen vooruitgang. Daarnaast had met de oude puntentelling Australië gewonnen, wat een veel beter liedje is.
Nee, het állerbeste van het Songfestival was dit filmpje van videoclipregisseur Jonas Åkerlund waarin hij in vier minuten tijd het succes van de Zweedse popmuziek illustreert aan de hand van 71 hits, beginnend bij de winst van ABBA met Waterloo in 1974 en eindigend bij de overwinning van Måns Zelmerlöw op het Songfestival vorig jaar (maar waar hij in het filmpje gemakshalve maar 2016 van heeft gemaakt): 42 Years of Music. Het was alsof ik mijn (melig getitelde) iTunes-playlist Zwöden voorbij hoorde komen. In het filmpje van Åkerlund, zelf één van de belangrijkste videoclipregisseurs van de afgelopen twintig jaar, komen uiteraard de grote namen voorbij: Roxette, Ace Of Base, The Cardigans, plus alle zes Zweedse songfestivalwinnaars, maar nog leuker zijn onbekendere namen als Whale, Caesars Palace en The Ark; ik ken ze allemaal van nachtenlang Alternative Nation op MTV kijken.
Op Twitter pochte ik dat ik alle artiesten wist te noemen, waarop ik van de weeromstuit als vraag kreeg ‘wie dan die Arabier achter in die taxi was’. Touché. Die had ik gemist en een dag later zocht ik het filmpje op via Vimeo. Het blijkt Dr. Bombay te zijn met het liedje Calcutta (Taxi Taxi Taxi). Maar bij het terugkijken kwam ik op het idee om te proberen alle 71 fragmenten te achterhalen. Bij een eerste keer kijken had ik er 47 herkend, nu ploos ik de rest uit. Zo blijkt het fragment Oh Susie van de groep Secret Service te zijn. Het liedje was in Scandinavië een grote hit, maar het enige wapenfeit in Nederland is een tipparadenotering in 1982 voor de single Flash In The Night. Ik kende het niet. En die man met die bril en baard die zo zorgelijk kijkend ‘here’s a way to take you down’ zingt blijkt de frontman te zijn van The Soundtrack Of Our Lives, een groep die ik ooit een geweldig concert zag geven op Eurosonic, maar om onbegrijpelijke redenen nooit is doorgebroken buiten Scandinavië en bij mij uit beeld was verdwenen.
Het slimme van dit filmpje van Åkerlund zit ‘m in de details: in één fragment zie je Denniz PoP een broekie naast ‘m introduceren: Max Martin. De twee mannen hebben honderden wereldhits geschreven en/of geproduceerd. Dat bedoel ik letterlijk: honderden wereldhits. PoP was in de jaren negentig de producer van Zweedse acts als Dr. Alban, Ace Of Base, Robyn en Jessica Folcker, maar werd al snel internationaal opgepikt en produceerde megahits voor Backstreet Boys, N’Sync en 5ive. PoP overleed tragisch jong op 35-jarige leeftijd, maar in dit fragment draagt de leermeester figuurlijk het stokje over aan een jongere generatie. Martin had goed opgelet; een jaar na het overlijden van PoP had hij al een wereldwijde hit met Spears’ …Baby One More Time. Inmiddels heeft hij 22 Amerikaanse nr. 1 hits (mede) geschreven (nr. 22, Can’t Stop The Feeling! van Justin Timberlake, komt deze week op nr. 1 binnen in de Billboard Hot 100), waarmee hij op de ranglijst van meest succesvolle songschrijvers aller tijden alleen nog John Lennon en Paul McCartney voor zich moet dulden. Het is een kwestie van tijd voordat hij die inhaalt.
Martin is notoir publiciteitsschuw, maar wie iets wil lezen over zijn werkwijze moet voor de aardigheid dit artikel op Stereogum lezen. Het is niet alleen interessant als introductie over wat een producer nu eigenlijk doet (in het geval van Martin: veul), maar het is ook verplichte kost voor wie wil weten hoe de muziekindustrie anno 2016 werkt. En het stomme is: het is geen formulepop. Producers als Timbaland, William Orbit of Pharrell Williams hebben, hoe subtiel ook, een gimmick. Een bepaald geluidje, of een trucje dat in al hun hits terugkomt. De enige gemene deler bij Martin is dat het verdomd catchy, maar nooit gemakzuchtig is. Wat uit dat artikel van Stereogum blijkt is dat het vooral het resultaat is van wekenlang ploeteren om een goed liedje te transformeren tot een perfect liedje. Dat gaat tot in het kleinste detail, waarbij zelfs de lettergrepen perfect bij de melodie moeten passen: vakwerk tot op de nanometer.
De producer en songschrijver is Zweden allang ontgroeid en schreef inmiddels met Bon Jovi (It’s My Life), Celine Dion (That’s The Way It Is) Katy Perry (I Kissed A Girl, Last Friday Night (TGIF), Roar), P!nk (Raise Your Glass), Kelly Clarkson (Since U Been Gone, Behind These Hazel Eyes), Ellie Goulding (Love Me Like You Do), Taylor Swift (Shake It Off, Blank Space, Style) en The Weeknd (Can’t Feel My Face). En dan laat ik de song waarvan iedere jongen in 1999 niet durfde toe te geven het eigenlijk steengoed te vinden, I Want It That Way van de Backstreet Boys, nog onvermeld. De nieuwste single van Justin Timberlake, Can’t Stop The Feeling!, die als intervalact werd gebracht is mede geschreven en geproduceerd door Martin (op zijn beurt weer bijgestaan door z’n protegé Shellback). Om maar te zeggen: zo vreemd was het niet om de Amerikaanse zanger als intervalact op te voeren op een Zweedse editie van het Songfestival.
In Åkerlunds filmpje komen slechts een paar producties van PoP en/of Martin voorbij, zoals It’s My Life van Dr. Alban en Show Me Love van Robyn (zij had ongetwijfeld liever wat recenter werk als With Every Heartbeat of Dancing On My Own in dit filmpje gezien), maar ook zonder hun bijdragen is dit een indrukwekkende lijst. Van rocker Yngwie Malmsteen in de jaren tachtig, waarover OOR ooit schreef dat ie vaker van begeleidingsband wisselde dan van onderbroek, via een stortvloed aan danceproducties van Avicci en Swedish House Mafia tot singer-songwriter José González en het folkduo First Aid Kit (in deze video zit Wolf, maar hun mooiste liedje is Emmylou). Zelfs Günther en Basshunter worden vermeld, niet bepaald het beste wat Zweden heeft voortgebracht, al laat de maker Crazy Frog en AronChupa wijselijk achterwege.
Met wie verder ontbreken zou je met gemak een tweede filmpje kunnen maken: Kent, Meshuggah, Rednex, Broder Daniel, Jessica Folcker, Ebba Forsberg, Sahara Hotnights, Fireside, The Radio Dept., The Wannadies, Dungen, Ana Johnson, Shout Out Louds, Christian Walz, The Concretes, Jens Lekman, Loney, Dear, Carolina Liar, Little Dragon, The Knife, Johnossi, Eric Prydz, Friska Viljor, Mohombi, Eric Saade, Miike Snow en The Tallest Man On Earth. Om maar te zeggen: het is nog verre van compleet.
Aan het einde van deze clip staat het groot in beeld: and we’re just getting started. Dat is geen dreigement. Het is een mededeling.
Inmiddels staat er wel een lijst online, waarmee ik de ontbrekende namen kan invullen. Veel grote internationale artiesten, maar ter compensatie ook een enkele Zweedstalige acts. Grappig genoeg waren het juist de hardste acts die ik nooit had kunnen achterhalen.
1. Blue Swede – Hooked On A Feeling
2. ABBA – Waterloo, Mamma Mia, Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight)
3. Harpo – Moviestar
4. Secret Service – Oh Susie
5. Herreys – Diggi-Loo Diggi-Ley
6. Anders Glenmark & Murray Head – One Night In Bangkok
7. Tommy Körberg – Anthem
8. Yngwie Malmsteen – Rising Force
9. Europe – The Final Countdown
10. Neneh Cherry – Buffalo Stance
11. Roxette – The Look, It Must Have Been Love
12. Bathory – One Rode To Asa Bay
13. Electric Boys – All Lips ‘n Hips
14. Rob ‘n Raz ft. Leila K – Got To Get
15. Army Of Lovers – Crucified
16. Dr. Alban – It’s My Life
17. Carola – Fångad Av En Stormvind
18. Ace Of Base – All That She Wants
19. Stakka Bo – Here We Go
20. Peter Jöback – Guldet Blev Till Sand
21. E-Type – This Is The Way
22. Leila K – Electric
23. The Soundtrack Of Our Lives – Instant Repeater ’99
24. Robyn – Show Me Love
25. Whale – Hobo Humpin’ Slobo Babe
26. Backyard Babies – Look At You
27. Clawfinger – Biggest & The Best
28. Eagle-Eye Cherry – Save Tonight
29. The Cardigans – Lovefool
30. Refused – New Noise
31. Emilia – Big Big World
32. Meja – All ‘Bout The Money
33. Dr. Bombay – Calcutta (Taxi Taxi Taxi)
34. Charlotte Nilsson – Take Me To Your Heaven
35. Andreas Johnson – Glorious
36. Alcazar – Crying At The Discoteque
37. Thomas Rusiak & Teddybears STHLM – Hiphopper
38. The Hellacopters – By The Grace Of God
39. The Ark – It Takes A Fool To Remain Sane
40. Titiyo – Come Along
41. Caesars Palace – Jerk It Out
42. A-Teens – Halfway Around The World
43. José González – Heartbeats
44. The Hives – Walk Idiot Walk
45. Opeth – The Grand Conjuration
46. Hammerfall – Hearts On Fire
47. Günther – Ding Dong Song
48. Arash – Boro Boro
49. Basshunter – Boten Anna
50. September – Cry For You
51. Sabaton – Ghost Division
52. Peter, Björn & John – Young Folks
53. Teddybears STHLM ft. Mad Cobra – Cobrastyle
54. Agnes – Release Me
55. Mando Diao – Dance With Somebody
56. Swedish House Mafia – One (Your Name), Don’t You Worry Child
57. Rebecca & Fiona – Bullets
58. Avicii – Levels
59. Laleh – Some Die Young
60. Lykke Li – No Rest For The Wicked
61. Loreen – Euphoria
62. Icona Pop ft. Charlie XCX – I Love It
63. Zara Larsson – Lush Life
64. Yung Lean – Kyoto
65. First Aid Kit – Wolf
66. Tove Lo – Habits (Stay High)
67. Seinabo Sey – Younger
68. Sabina Ddumba – Not Too Young
69. Hammerfall – Hector’s Hymn
70. Ghost – Cirice
71. Måns Zelmerlöw – Heroes
