M’n oudste nichtje Esmee (11) had een goed voor topografie.
‘Zo, jij had een goed voor topografie,’ zei ik. ‘Wat is dan de hoofdstad van Tonga?’
‘Die hebben we niet gehad,’ zei Esmee. ‘We hebben Noord-Amerika gedaan.’
‘Wat is de hoofdstad van Canada?,’ vroeg ik.
‘Vancouver,’ was het antwoord.
‘Tsssk, Vancouver. Dat is niet eens de hoofdstad van British Columbia. En daar krijg jij een goed voor?’, zei ik plagerig. ‘De hoofdstad van Tonga is trouwens Nuku’alofa.’
Wat volgde was een stief kwartiertje waarin Esmee mijn kennis van hoofdsteden testte. Ik ga er prat op dat ik alle hoofdsteden van de wereld uit m’n hoofd ken. Sterker, ik vind dat uit het hoofd kennen van alle hoofdsteden tot de basiskennis van de pubquizzer behoort, evenals de vijftig hoofdsteden van de Amerikaanse staten (de hoofdsteden van de Canadese en Australische provincies en territoria zijn optioneel, maar die weet ik ook allemaal). Te vaak nog zie ik spelers bij Twee voor Twaalf die hoofdsteden op moeten zoeken in de atlas. Wat dóe je daar, mopper ik dan voor de buis.
Voor de rest heb je bitter weinig aan die kennis; ik heb er meer aan dat ik weet hoe ik het lampje in de afzuigkap vervang. Bovendien heb ik nog nooit een vrouw weten te verleiden met de openingszin ‘Zeg, wist jij dat de hoofdstad van Tristan da Cunha Edinburgh of the Seven Seas is?’
Op Twitter heb ik als vastgemaakte tweet ‘Ik snap niet dat mensen die niet weten dat Nuku’alofa is goed kunnen functioneren in deze maatschappij’ (daarvoor had ik als vastgemaakte tweet ‘Ik kan er toch ook niks aan doen dat de meeste mensen zo ontzettend stom zijn?’, gepost op de avond na het Brexit-referendum). Een grapje, als variant op een opmerking die ik geregeld maak tijdens de pubquiz, als tijdens het voorlezen van de eindstand blijkt dat er teams zijn met minder dan de helft van het aantal punten dan ons team heeft gescoord: ‘Hoe functioneren die mensen in deze maatschappij?’ Een medequizzer merkt dan wel eens, niet ongeestig, op: ‘Dat vragen zij zich ook over ons af.’
Trouwens, niet iedereen begrijpt die tweet. Vorige week nog reageerde een dame, volgens haar bio een psychologe (een niet al te snuggere denk ik), ‘dat ik dan heel weinig snapte’. Ik heb ‘r maar in de waan gelaten.
Dit weekend ging het hoofdsteden testen op de verjaardag van m’n zwager door. Esmee pakte haar Boskabouter (de mini-Bosatlas) om me te overhoren:
‘Saint Kitts and Nevis?’
‘Basseterre.’
‘Honduras?’
‘Tegucigalpa.’
‘Stanley?’
‘Dat is de hoofdstad van de Falklandeilanden. Dat is trouwens geen zelfstandig land.’
‘Tuvalu?’
‘Dat is een leuke. Dat kan Fongafale, Funafuti of Vaiaku zijn. Tuvalu heeft een hoofdatol, een hoofdeiland en een hoofdplaats.’ (Wat een beetje veel hoofd is voor een land met amper tienduizend inwoners.)
‘Wat heb je daar nou aan?,’ vroeg m’n oom die het allemaal met verbazing aanhoorde.
‘Helemaal niks,’ beaamde ik. ‘Behalve bij het quizzen.’
‘Maar als Esmee met jou meequizt, hoeft ze die hoofdsteden niet te kennen. Die weet jij dan toch al?,’ vond iemand anders.
Ja, dacht ik, zo lust ik er nog wel een paar. Dat is dezelfde dooddoener die ik al hoor sinds de invoering van de basisvorming. Het mantra van dat onderwijssysteem is dat mensen niets meer hoeven te weten, als ze maar weten waar ze het kunnen vinden. Dank je de koekoek. Want wie gaat dat daar dan opschrijven?
Een dag later luisterde ik naar de radio. Maandag is thuiswerkdag en ik had Stenders Platenbonanza op Radio 2 opstaan. Rob Stenders presenteert dat programma met z’n sidekick Carolien en geregeld komt in de uitzending een popquizje voorbij. Stenders is een wandelende muziekencyclopedie, Carolien is op muzikaal gebied iets minder goed onderlegd. Als zij een antwoord niet weet, wordt de vraag aan de luisteraars gesteld. Wie het weet kan het antwoord sms’en of appen en maakt kans op een goede-oren-aan-je-kop-mok. Ik doe geregeld mee. Ik ben ook een wandelende muziekencyclopedie; zo zeer dat ik Stenders vorige week nog moest verbeteren toen hij vroeg welke grote hit was geschreven door één van de bandleden van The Hooters. Het antwoord was Time After Time van Cyndi Lauper, maar One Of Us van Joan Osborne is ook geschreven door een lid van The Hooters, weliswaar een ander bandlid.
U begrijpt dat ik vond dat mij hier groot onrecht is aangedaan. Ik verdiende ook een mok.
Sommige mensen zijn inmiddels zó geconditioneerd op de popquizjes van Stenders dat ze al een antwoord insturen voordat de vraag is gesteld. Zo bleek een luisteraar tijdens het draaien van Cloudbusting van Kate Bush te hebben ge-appt: Ik voel weer een popquizje aankomen. Donald Sutherland, goed?
Stenders vroeg daarop aan z’n sidekick wat de vraag bij dit antwoord zou moeten zijn: een soort omgekeerde popquiz.
‘Jij hebt hier toch wel ideeën over?,’ vroeg de dj.
‘Nou nee,’ zei z’n sidekick.
‘Dat meen je niet,’ zei de dj. ‘Dat je de achterstevorenbassist van Creedence Clearwater Nogwat niet weet, maar dít?’
‘Nouja zeg. Weet jij wat de hoofdstad van euh… ik zoek een heel moeilijke,’ zei z’n sidekick.
‘Het is al te laat,’ onderbrak Stenders haar lachend, waarna de luisteraar weer kon appen of sms’en.
Dit was m’n kans, dacht ik, dus ik sms’te het antwoord, maar zette er nog wat bij. Je moet iets doen om op te vallen.
Een nieuwsbulletin en een paar platen later hoorde ik Carolien het volgende op de radio zeggen: ‘Guido die sms’t: Wie speelde mee in de videoclip bij Cloudbusting? De hoofdstad van Tonga is trouwens Nuku’alofa. Nou, die gozer die wint. Mijn hart ook.’
‘Cash in jongen, je hebt ook het hartje van Carolien gewonnen,’ voegde Stenders eraan toe.
De hoofdstad van Tristan da Cunha heeft nooit vrouwenharten in vuur en vlam gezet. Met Nuku’alofa heb ik meer succes.
Superleuk Guido!