Mart

Mart is dood.

Toen ik jaren geleden bij het huidige Studio 040 begon als vrijwilliger, had ik mijn vaste stek op de zondagmiddag. Jacky, de presentatrice van het programma waar ik aan meewerkte, kende Mart van een studentenprogramma dat ze samen op donderdagavond presenteerden. Ik schreef toen voor de PopEye, een lokaal muziekblaadje en Mart presenteerde op vrijdagavond een muziekprogramma met veel muziek van lokale bandjes. Ik moest eens langskomen tijdens de uitzending, zo vond Jacky. Of Mart, daar wil ik vanaf zijn.

Een tijdlang ging ik na de maandelijkse redactievergadering van PopEye steevast langs bij 10 PM FM, Marts programma. En elke keer stonden er twee gigantische boodschappentassen van Albert Heijn op de vensterbank, vol met demo’s en cd’s van lokale bandjes. ‘Mag ik eens kijken?’ vroeg ik dan en vervolgens haalde ik de stapels ondersteboven, af en toe een hoesje omhoog houdend, vragend wat het was of om te horen wat hij er nu precies van vond. Muzikaal hadden we veel raakvlakken, al scheelden we bijna twintig jaar.

Een keer bekende ik dat Roxette mijn jeugdliefde was geweest en dat ik, als ik dat iemand vertelde, standaard als wedervraag kreeg ‘dan hou je zeker ook van Toto?’ Ik vertelde Mart dat ik die vraag niet begreep, omdat ik weliswaar gek op Roxette was, maar Toto niet uit kon staan. ‘Maar de muziek van Roxette is niet af,’ vertelde Mart. ‘Toto is wel af.’ Misschien kon ik ze daarom niet velen; het was me te glad. Een andere keer kwam Oasis ter sprake, omdat ik gek op Britpop was. ‘Oasis verbergt z’n muzikaliteit onder een dikke laag van gitaren,’ zo vond Mart. Als hij had gehoopt er een discussie van te maken dan waren we snel klaar, want ik was het met ‘m eens. Niet dat ik Oasis daarom heel slecht vond, want ik heb het nog jarenlang een prima bandje gevonden.

Het leukste was het om anekdotes uit te wisselen. Over die ene keer dat hij Smalltown Romeos, een lokaal roots duo te gast had gehad en ze live een liedje hadden gespeeld. De platenmaatschappij had verzocht om de opname als b-kantje voor een single te gebruiken, of dat mocht? Mart vertelde over de zijns inziens schier oneindige reeks paperassen die hij diende te tekenen voor het allemaal was geregeld. Of die ene keer dat Armand te gast was geweest en de ene na de andere joint was opgestoken; de lucht had nog dagenlang in de studio gehangen. En we tipten bandjes; ik zag wel eens iemand optreden in Pop-Ei, hij hoorde wel eens iets. Zo kwam hij aan leuke live optredens op de radio en leerde ik goede bands kennen die ik kon interviewen voor de PopEye.

Eind 2003 was er een door de omroep georganiseerd etentje. Ik praatte een tijdje met Mart. Ik werd indertijd per post met de dood bedreigd en recentelijk was er ook een dreigbrief naar een van mijn zussen gestuurd. Omdat we een vermoeden hadden wie de dader was, had mijn zus een val gezet. Het was haar opgevallen dat de bedreiger een stomme fout in de postcode op de envelop had gemaakt en ze besloot onze eerste verdachte een kerstkaart te sturen. Hij zou een kaart terug moeten sturen en dat zou hij dan vermoedelijk met dezelfde foute postcode doen. Het lukte. Ik vertelde Mart het verhaal en hij lachte. Om de geslepenheid van mijn zus om de val uit te zetten en om de domheid van de dader; die was hierna snel opgepakt.

Het was de laatste keer dat ik Mart heb gesproken. Niet lang daarna werd ik ‘s morgens gebeld door Jacky. ‘Mart heeft een hersenbloeding gehad.’ Haar stem brak. ‘Ze weten niet of hij het gaat redden.’

Mart overleefde het, maar daar was alles mee gezegd. Jacky was echter hoopvol, ze vond dat ik eens mee moest gaan naar Dommelhoef, waar hij werd verzorgd. Als ik maar tegen Mart over Eindhovense bandjes praatte, dat zou ‘m vast goed doen. Ik zat naast de elektrische rolstoel en zag Mart liggen. Hij kon niet communiceren en schudde enkel spastisch met z’n hoofd, terwijl een buisje vocht weg zoog uit de hoek van z’n mond. Ik denk dat hij kwijlde. Ik dacht na over wat ik tegen ‘m moest zeggen. Over de cd van Gifkip? Of het recente optreden van Gazpacho? Over Emotional Elvis, een band waarvan de zanger had aangeboden een benefietconcert voor Mart te organiseren? De moed zakte me in de schoenen. Al het nieuws van het Eindhovense muziekfront leek me triviaal. Als het al tot ‘m doordrong, zou hij er dan wel mee geconfronteerd willen worden?

Het is bij dat ene bezoek gebleven.

Jacky wilde graag dat ik Marts programma overnam. Desnoods stopte ik met haar programma op zondagmiddag, zodat ik al mijn tijd in 10 PM FM kon steken. Ik paste ervoor. Mijn studie wilde niet vlotten en ik zag het niet zitten de verantwoordelijkheid te dragen om elke week een programma samen te stellen. Maar een tijdje als invaller presenteren, dat kon ik wel opbrengen. Af en toe vertelde Jacky over Mart. Dat het langzaam beter ging en dat ze het idee had dat als hij op deze weg door zou gaan, hij misschien wel iets voor ons programma kon doen. Hij kon iets over een nieuwe cd vertellen. Hoe, daar had ze niet over nagedacht. Misschien kon Mart iets typen of dicteren en dat ik het kon voorlezen? Ik zei dat ik er graag aan mee zou helpen, als de tijd daar was.

Eind vorig jaar is Mart overleden. Waaraan weet ik niet, dat wist Jacky ook niet te melden. Ze stuurde me enkel een sms’je met de mededeling.

Waarom moet iemand na een hersenbloeding nog acht jaar als een kasplantje doorleven? Welk nut heeft het gehad dat Mart al die tijd in een rolstoel heeft gezeten, niet in staat om iets te doen, terwijl z’n ouders er alles aan deden z’n leven nog een beetje draaglijk te maken? Waarom moet iemand jarenlang revalideren, elke dag een minuscuul klein stukje vooruit, om na acht jaar alsnog te overlijden?

This entry was posted in Eindhoven, Overig. Bookmark the permalink.