Slurvenparade

Waar het mee begon.

‘U hebt nogal veel olifantenbeeldjes,’ zei de verslaggever. Het was december 2019 en ik had een cameraploeg van Man Bijt Hond over de vloer voor een reportage over pubquizzen. De beeldjes vallen me zelf niet eens op. Ze horen bij me, net zoals quizzen, skateboarden, muziek, eilandjes, hardlopen, cola light en afgeragde Vans.
‘U weet wat ze zeggen over olifanten he?,’ probeerde de verslaggever. Ik hapte niet. Ik was op m’n hoede; het blijft toch Man Bijt Hond.

Afgelopen januari deed ik mee aan Pauls Popduel op Radio 2.
‘Verzamel je iets of heb je ooit iets verzameld?,’ kreeg ik ter introductie als vraag voorgelegd.
Ik vertelde over m’n olifantenbeeldjes. Ik haastte me erbij te zeggen dat m’n huiskamer nu ook weer niet vol staat met beeldjes. Ik ga er gedoseerd mee om.
‘O, hoe dat zo?,’ vroeg de sidekick van Paul Rabbering.

Tja, hoe is dat zo gekomen. Goede vraag.

‘Waarom schrijf je niet een keer over je olifantjes?,’ vroeg m’n moeder. Tja. Dat kan wel. Maar waar moet ik dan over schrijven? Ik weet van lang niet alle olifantjes meer hoe ik eraan ben gekomen. Aan de olifantjes die me het meest dierbaar zijn, en daarom een vaste plek hebben verdiend, zit soms een verhaal verbonden. Maar ik heb veel olifantjes en weinig plek, dus zijn er ook olifantjes die rouleren. Die mogen af en toe uitrusten in een schoenendoos om een paar maanden later weer te kunnen pronken. Ook zijn er nog een paar prints van olifanten; op batik of zijde, en op ansichtkaarten. M’n gieter heeft de vorm van een olifant. Het skateboardmerk Black Label heeft een olifant als logo, dus daar heb ik een t-shirt van gekocht.

Maar hoe is dat nou zo gekomen?

De korte uitleg is dat olifanten de liefste dieren in de wereld zijn.

Glazen olifantje, gekregen voor m’n achttiende verjaardag. Uit Praag.

Er is ook een langere uitleg.

Het begon met het mergelolifantje dat ik kreeg voor m’n tiende verjaardag. We waren op bezoek geweest in de mergelgrotten in Valkenburg; sowieso een uitje waar je me op die leeftijd heel blij mee kon maken. Na afloop kwamen we in een winkel waar ze beeldjes van mergel verkochten. Ik keek m’n ogen uit. M’n ouders hadden geld gekregen van een oudtante om een cadeautje voor me te kopen. Dat werd een olifantje van mergel.

Het olifantje is een beetje anders dan zoals het in de winkel stond. Toen had ie nog geen oogjes, inkepingen in slurf en poten en een staart. Ik vond ‘m zonder die details al heel mooi (het deed een beetje Egyptisch aan), maar de medewerker in de winkel bood aan het olifantje helemaal af te maken. Ik kon zelf beslissen of ik ‘m dan nog wilde. De verkoper pakte een boortje en begon te slijpen. Hij begon bij de slurf. Die vond ik leuk. Daarna de oogjes. Aardig. Toen maakte hij de inkepingen in de poten. Ook aardig, maar ik was nog niet om. Pas toen hij het staartje in de kont kerfde, wist ik het zeker: dit olifantje is van mij.

Daarna kocht ik af en toe olifantenbeeldjes. Goedkope dingen van de Hema of de Blokker, want het moest van m’n zakgeld. Maar je weet hoe het gaat: familie en vrienden horen van de verzameling en dus krijg je via-via nieuwe beeldjes toegestopt. Heel soms ging er iets verloren (het slurfje van m’n mergelolifantje is een keer afgebroken. M’n neefje vond ‘m ook heel mooi), maar ik ben heel zuinig op m’n spullen.

Dat geldt zeker voor het glazen olifantje dat, nadat ik uit huis was gegaan, nog jarenlang bij m’n ouders heeft gestaan. De inrichting van m’n huiskamer was nog niet naar m’n zin en ik wilde dit olifantje een ereplek geven. Ik heb het pas recent meegenomen, en daarbij ging ik uiterst voorzichtig te werk. Ook dit olifantje was een verjaardagscadeau, nu van m’n moeder. Ik was 18 geworden en net op m’n verjaardag was ze met haar koor op reis naar Praag. Ik werd er meteen verliefd op. Een paar jaar terug was ik zelf in Praag en kwam ik het olifantje in een winkel tegen, maar niet meer in de kleur groen.

Zelf kocht ik jarenlang geen olifantenbeeldjes meer. Maar ik kreeg er nog geregeld cadeau. Souvenirs van m’n ouders, gekocht op vakantie in Berlijn, Oostenrijk, Italië, Engeland, of van vrienden die nog beeldjes hadden staan en wisten dat ik ze verzamelde.

Deens design: het olifantje van Kay Bojesen.

Pas drie jaar geleden kocht ik zelf weer een olifantje, ditmaal in Kopenhagen. Het is een ontwerp van Kay Bojesen (vooral bekend van dit aapje). Niet goedkoop, maar nadat ik een exemplaar had gezien in Tussen Kunst en Kitsch moest ik dit olifantje hebben. Denen hebben iets met olifanten. Op zich is dat merkwaardig; ik geloof niet dat ze daar in het wild voorkomen. Wat wel gebruikelijk is, is dat Scandinavische ontwerpers zich niet beperken tot het maken van bijvoorbeeld meubels maar, als ze een lijn ontwerpen, daar ook houten speelgoed of andere decoratieve voorwerpen in opnemen. En olifanten zijn daarbij favoriet.

De zoektocht naar een olifantje van Kay Bojesen groeide, toen ik in 2018 in Kopenhagen was, uit tot een heuse queeste. Aanvankelijk kon ik nergens een exemplaar vinden. Vreemd, want de taxateur had bij Tussen Kunst en Kitsch verteld dat ze nog steeds worden geproduceerd. De Deense hoofdstad heeft veel interieurwinkels, maar het olifantje van Bojesen bleek zeer exclusief. Uiteindelijk vond ik een winkel die producten van Deense makelij verkocht. Ik legde aan de verkoper uit dat ik speciaal voor het olifantje naar Kopenhagen was gekomen, waarop ze verbaasd opmerkte dat ik het toch ook online had kunnen bestellen. Al begreep ze dat het leuk is om er meteen een vakantie aan vast te knopen. Een olifantje met verhaal is nog leuker.

Op mijn zoektocht naar het olifantje van Bojesen was ik een ander model, van de ontwerper Gunnar Flørning, tegengekomen. Ook lief, maar ook prijzig. Ik onthield de naam voor een volgend bezoek aan Scandinavië. Dat bezoek kwam sneller dan ik dacht; een jaar later was ik een week in Malmö en bezocht ook Kopenhagen. Maar waar ik een jaar eerder over de olifantjes van Flørning was gestruikeld, waren het nu de olifantjes van Bojesen die ik overal tegenkwam. Ik vond het olifantje van Flørning uiteindelijk in dezelfde winkel waar ik een jaar eerder het andere olifantje had gekocht. De verkoopster haalde meerdere exemplaren uit het magazijn. Ik koos deze, vanwege de mooie tekening in het hout op het slurfje.

Nog meer Deens design: een ontwerp van Gunnar Flørning.

Inmiddels ben ik een derde houten olifantje van Deense makelij op het spoor gekomen, dus ik moet nog een keer die kant op; wat geen straf is.

De verzameling is nooit compleet, maar de ruimte in de huiskamer is beperkt. Daarom ben ik kritisch in m’n aankoopbeleid. Drie grotere exemplaren in de vensterbank hebben hun plekje veroverd, al is het maar omdat kinderen uit de buurt ze zo leuk vinden. Laatst nog stond een peuter minutenlang blij lachend naar mijn legpuzzelolifantje, door m’n ouders meegenomen uit het Lake District, te kijken. Op een ander olifantje, eigenlijk een presse-papier, zit een klein knuffelbeertje; een overblijfsel van de berenjacht van de eerste lockdown. M’n dierbare mergelolifantje heeft een veilige plek buiten het bereik van gretige kinderhandjes gekregen.

Maar als ik in die schoenendoos op de logeerkamer zoek en olifantjes uit het keukenpapier haal, voel ik me ook een beetje schuldig. Ik gun ze allemaal hun fifteen minutes of fame. Sommige was ik bijna vergeten (so far voor dat olifantengeheugen), andere herkende ik meteen. Er is een groot exemplaar van wassteen, er zijn verschillende andere houten olifantjes, net als een paar kleine glazen olifantjes en er zijn twee kleine olifantjes van klei die ik kocht tijdens een dagje uit naar Buren.

Een olifantje, door m’n ouders gekocht in Oostenrijk, slaapt inmiddels op twee Boskabouters.

Stiekem staan er nog best wat olifantjes in de porseleinkast.

Door m’n ouders meegebracht uit Oostenrijk.

This entry was posted in Overig and tagged . Bookmark the permalink.

One Response to Slurvenparade

  1. Frances says:

    Ik vind dat olifantje op de Boskabouter wel héél erg schattig…. Heb trouwens ooit iemand gekend die zijn lief altijd een olifantje cadeau deed. Ze heette Antje – O Lief Antje… Ook schattig, toch?

Comments are closed.