Song Top 20 2023

De band die in de allereerste Top 40 ooit met drie songs tegelijk in de hitlijsten stond, haalde dit jaar weer de Top 40. De Beatles stonden met Now And Then twee weken in de Top 40, waarmee het op een haar na de minst succesvolle top-40-hit van 2023 was (alleen Hoodiedate van Snelle deed het met vier punten slechter). Maar ze stonden erin; een bijzonder wapenfeit, dat hun oude rivalen de Rolling Stones niet konden evenaren. De singles van hun comebackalbum Hackney Diamonds strandden in de Tipparade.

Er zijn jaren dat ik met moeite tot twintig goede hits voor mijn lijst komt. 2023 was niet zo’n jaar. Het was eigenlijk een heel goed muziekjaar. Tussen de flauwe dance en de zoveelste rip-off van David Guetta (dit jaar moesten What Is Love? en The Logical Song eraan geloven) en de terugkeer van de noveltyhit (Satisfyer van Roxy Dekker, Dyscalculie van Maks) stonden oprecht mooie liedjes. En er was dé zomerhit in de bioscoop, die gepaard ging met een geweldige soundtrack; twee songs daarvan staan hoog in mijn Song Top 20 van 2023.

TikTok is de grootste machtsfactor in de muziekindustrie anno 2023. Dat was het al een aantal jaren, maar als ik naar de Song Top 20 van dit jaar kijk, hebben vrijwel alle liedjes de hitlijsten gehaald met behoorlijk wat hulp van TikTok. Groot op TikTok is het nieuwe ‘big in Japan’. Als je (zoals ik) niet op het sociale medium zit, sta je verbaasd te kijken als Twee Motten van Dorus ineens weer in de Tipparade (en de Top 2000 opduikt).

Buiten de hitlijsten, waar mijn aandacht voor muziek zich grotendeels op richt, hoorde ik mooie dingen. Ik schreef al over de comebackplaat van Blur en The Record van Boygenius, maar ook Buck Meek van Big Thief bracht een mooi solo-album uit. Ik ben waarschijnlijk de enige die First Two Pages Of Frankenstein van The National wél goed vond, maar so be it (het zal niet de eerste keer zijn dat ik het toch bij het rechte eind heb). Maar mijn favoriete band van het moment moet Elephant zijn. Niet alleen vanwege de naam, maar nog meer voor hum prachtige westcoastpop met mooie samenzang. Deze maand zag ik ze live in de Effenaar en daar werd ik enorm blij van.

De regels van de Song Top 20 zijn nog altijd dezelfde. Alleen liedjes die dit jaar binnen kwamen in de Top 40 doen mee. Het maakt daarbij niet uit hoe groot de hit is geweest, zelfs één week op nr. 40 is voldoende (dat is zelfs een pre). Ik gebruik maximaal één song per artiest.

Playlistjes op Spotify en Deezer.

20. Beatles – Now And Then

In de jaren negentig brachten de Beatles drie Anthology dubbel-cd’s uit met daarop twee opgepoetste, nooit eerder uitgebrachte songs: Free As A Bird en Real Love. Now And Then had de derde single moeten worden, maar de band besloot dat de opname te slecht was. Het is 2023 en A.I. heeft de wereld overgenomen. Regisseur Peter Jackson en Giles Martin (zoon van George) poetsten Now And Then danig op. De eerste draaibeurt was ik niet onder de indruk, de tweede keer werd ik vrolijk. Een nieuwe song van de Beatles. En het is nog een goede ook.

19. Marco Schuitmaker – Engelbewaarder

Elk jaar heeft z’n eigen Ik Ga Zwemmen. De Mart Hoogkamer van 2023 heette Marco Schuitmaker, een Nederlandse artiest die jarenlang in achterafzaaltjes aan z’n carrière werkt en schijnbaar vanuit het niets een Nederlandse wereldhit scoort. Daarvoor stofte hij een oude hit van Pierre Kartner af. Engelbewaarder groeide van voetbalkantinehit uit tot stadionmeezinger. Zingen we allemaal nog één allerlaatste keer mee: ‘Tien kilometer dan ben je weer thuis, je ziet in de verte het dak van je huis.’

18. Goldband – Rommel

Goldband ging in 2023 vrolijk door met hits scoren. Daarvan was Stiekem (uit 2022, dus buiten mededinging voor deze lijst) het meest succesvol. Maar stiekem (ha ha) vind ik Rommel, de woordgrappen liggen voor open doel, het fijnste. Een venijnig synthpopknallertje over rommel. Die rommel is volgens de tekst alcohol, maar de goede verstaander weet wel beter. Een echt grote hit werd het niet (nr. 24); toen het na zeven weken weer uit de Top 40 was verdwenen, stond Stiekem er nog gewoon in.

17. Troye Sivan – Rush

De zomer begon dit jaar pas in september, dus veel tijd was er niet voor zomerhits. Gelukkig was daar nog Troye Sivan, die met z’n hitsige Rush een paar weken in de onderste regionen van de Top 40 bivakkeerde. De videoclip laat weinig aan duidelijkheid te wensen over. Of zoals de van oorsprong Zuid-Afrikaanse zanger het zelf samenvatte: ‘The feeling of kissing a sweaty stranger on a dancefloor, a 2 hour date that turned into a weekend, a crush, a winter, a summer.’ Het refrein doet het nog kernachtiger: ‘It feels so good, so good.’

16. Stephen Sanchez – Until I Found You

Eigenlijk is Until I Found You een heel ouderwets liedje. Het ademt een nostalgische jarenvijftigsfeer, en roept daarmee het werk van Roy Orbison en Chris Isaak in herinnering. Aanvankelijk werd het geen hit, want Until I Found You stamt al uit 2021. Maar het liedje had een lange adem en werd via TikTok alsnog een grote hit. Dat succes werd nog groter toen Sanchez als ‘special guest’ van Elton John op Glastonbury mocht optreden én het opnieuw uitbracht in duetvorm met Em Beihold. Maar het origineel blijft favoriet.

15. Kylie Minogue – Padam Padam

Artiesten die al in de jaren tachtig hun eerste hits scoorden en anno 2023 nog de weg naar de Top 40 weten te vinden. Ze zijn er niet meer. Madonna probeert het krampachtig (ze heeft er zelfs Max Martin voor in de arm genomen), maar Lady Gaga lijkt haar plaats te hebben ingenomen. Kylie Minogue lukte het dit jaar wonderwel, met dank aan een fanatieke aanhang in de gay scene die het zwoele Padam Padam omarmde en het de hitlijsten in kreeg. Een onomatopee in de Top 40 is altijd mooi meegenomen.

14. Miley Cyrus – Flowers

In de Amerikaanse muziekgeschiedenis zijn vraag- en antwoordliedjes heel bekend. Vooral in de sixties, maar een meer recent (en weinig verheffend) voorbeeld is de fittie tussen Eamon (Fuck It (I Don’t Want You Back)) en Frankee (F.U.R.B. (Fuck You Right Back)). Miley Cyrus deed iets soortgelijks; haar Flowers is een reactie op Bruno Mars z’n hit When I Was Your Man. Waar Mars drie minuten lang jeremieert dat ie bloemen voor haar had moeten komen, is Cyrus een stuk duidelijker; haar ex (Liam Hemsworth) kan de pot op met z’n bloemen, ze zoekt het zelf wel uit: ‘I can love me better than you can’. Het stond in no time op nr. 1 en bleef daar vijftien weken staan. Tegen die tijd waren de bloemen verwelkt.

13. Son Mieux – Tell Me More

Huh? Niet Tonight? Nee. Tonight is het type liedje waarbij je na één keer horen denkt dat het geweldig is, maar bij de tweede draaibeurt hoort dat het een trucje is. Het is te berekenend, bedoeld als gedragen meezinger voor de donkere dagen voor kerst. Nee, dan liever Tell Me More. Een song waarin frontman Camiel Meiresonne aanmoedigt het gesprek aan te gaan met vreemden, om de verbinding te zoeken. Een welkome boodschap in een jaar waarin extreemrechts de verkiezingen won. Son Mieux wordt vanwege het recente succes getipt als Nederlandse songfestivalinzending. Onzin natuurlijk; met Joost Klein heeft Nederland al een prachtige inzending. Maar ze zouden het zeker kunnen.

12. Post Malone – Chemical

Rappers willen niet meer rappen. Snelle rapt niet meer, Machine Gun Kelly is punkrocker geworden. De wijsheid komt met de jaren. Ook Post Malone maakt tegenwoordig lieve popliedjes. Hij heeft zelfs afscheid genomen van de overdaad aan auto-tune (maar kan, zoals alle popartiesten tegenwoordig, ook weer niet helemaal zonder). Chemical is een liedje over verliefdheid als verslaving, maar wel een verslaving die hij in stand houdt met medicatie (oxytocine). En een relatie die gepaard gaat met vechten in de bar (met Seven Nation Army als soundtrack). Nee, ondanks de lieve popliedjes gaat het nog niet helemaal geweldig met Post Malone.

11. Kenya Grace – Strangers

Drum ‘n’ bass is als een veenbrand die af en toe oplaait. Het genre is al meerdere malen doodverklaard, maar om de zoveel tijd steekt er een hitje op (Hot Right Now van DJ Fresh en Rita Ora, Feel The Love van Rudimental en John Newman). Dit jaar was het de beurt aan de uit Zuid-Afrika afkomstige maar in Engeland woonachtige Kenya Grace. Ze schreef en produceerde Strangers zelf, en leverde daarmee met gemak één van de leukste en spannendste dance tracks van 2023 af die via TikTok de Top 40 bereikte. Typisch, want bij Grace is drum ‘n’ bass subtiel en spannend, en eigenlijk helemaal niet hitgevoelig.

10. Peggy Gou – (It Goes Like) Nanana

In het geweldige boek The Song Machine beschrijft de Amerikaanse journalist John Seabrook de ontwikkelingen in de popmuziek van eind jaren tachtig tot halverwege jaren tien. Een hoofdstuk gaat over K-Pop, op dat moment nog amper succesvol buiten Zuid-Korea. Ik was indertijd sceptisch over de kansen van K-Pop buiten Zuid-Korea. Boy, was I wrong. Het genre is niet meer weg te denken uit de Top 40. Dit jaar bewees de DJ Peggy Gou dat Zuid-Korea meer heeft te bieden dan drieletterige popartiesten als BTS en PSY. (It Goes Like) Nanana bestormde de Top 40 en bleef maandenlang op nr. 1 staan. Niet gek; de song heeft zoveel knipogen naar eurohouse uit de jaren negentig dat je er scheel van wordt.

9. Tate McRae – Greedy

Zoals ik al in de inleiding schreef: groot op TikTok is het nieuwe ‘big in Japan’. Je zou bijna denken dat de artiest die het beste de algoritmes weet te kietelen de grootste hit scoort. Tate McRae is zo’n artiest. Een Canadese singer-songwriter, net twintig jaar oud, die haar succesreeks in 2020 begon met You Broke Me First. Op haar meest recente album Think Later mixt ze popmuziek met rap en trap, een cocktail die megahits als Exes en Greedy oplevert. Die laatste staat as we speak al dertien weken op nr. 1 van de Top 40, en ik zie niet snel wie haar daar weg gaat krijgen. Het is niet eens onterecht.

8. P!nk – Trustfall

P!nk scoorde dit jaar vier top-40-hits, waarmee haar totale aantal op 43 komt. In dat tempo gaat ze op den duur Madonna (55 hits) voorbij. Dat is geen gekke gedachte, want P!nk voelt de tijdgeest goed aan en weet haar sound elk nieuw album aan te passen aan de heersende trends. Op haar eerste plaat klonk ze nog als een kloon van Christina Aguilera om zich daarna te ontwikkelen als boze rockchick waar niet mee te spotten valt. Op haar meest recente album stoeit ze in songs als Runaway en Trustfall met dance, en leunt ze vertrouwd op powerballads als All Out Of Fight. De fans zijn haar trouw gebleven; het publiek bij optredens van P!nk is tegenwoordig een zee van kort pittige kapsels.

7. Loreen – Tattoo

Volgend jaar hoop ik twee songfestivalvragen niet meer te krijgen. Vraag 1: waarom doet Australië mee? Vraag 2: heeft een artiest al twee keer het Songfestival gewonnen? Als antwoord op die eerste vraag citeer ik graag Graham Norton: ‘Why? Because it’s Eurovision. It’s not supposed to make sense.’ Als antwoord op die tweede vraag zeg ik al jarenlang dat Johnny Logan in 1980 én 1987 heeft gewonnen en dat hij in 1992 ook nog het winnende liedje schreef. Nieuwe generatie, nieuwe kansen. Dit jaar kreeg Logan gezelschap van Loreen, die met Tattoo het Songfestival won, na in 2012 al met Euphoria te hebben gewonnen. Als ik eerlijk ben, vind ik Euphoria beter, maar Tattoo was een grotere hit want het bereikte wél de eerste plaats in de Top 40.

6. Billie Eilish – What Was I Made For?

Heel het voorjaar heb ik uitgekeken naar de Barbiefilm (alleen de teaser trailer al). Greta Gerwig is een geweldige scriptschrijver en regisseur (check Frances Ha en Ladybird) en stelde niet teleur. De soundtrack was met bijdragen van Dua Lipa, Lizzo, Charli XCX, Khaled en Ava Max minstens zo goed. Vijf singles haalden de Tipparade, twee daarvan stroomden door naar de Top 40. Een van die twee is What Was I Made For?, geschreven door Billie en broer Finneas in de nacht nadat ze een ruwe versie van de film hadden gezien. Eilish leefde zich in in het leven van een Barbiepop, wat existentiële regels opleverde als ‘looked so alive, turns out I’m not real’ en ‘I’m sad again, don’t tell my boyfriend, it’s not what he’s made for’. Eilish zingt vanuit het perspectief van Barbie, of gaat What Was I Made For? over het leven van de popster?

5. Luke Combs – Fast Car

Natuurlijk is Fast Car een steengoed liedje. Hoe kan het anders dat het dit jaar voor de derde keer de Top 40 wist te bereiken? Tracy Chapman haalde er in 1988 de eerste plek in de Top 40 mee, Jonas Blue deed het in 2016 dunnetjes over met een inferieure tropical dance versie (nr. 3 in de Top 40). Dit jaar was het countryzanger Luke Combs die er een hit mee scoorde. Hij heeft de tekst niet aangepast en zingt dus braaf: ‘I work in a market as a checkout girl’. Niet omdat dit moest van Chapman (die scherp over haar muziek waakt), maar omdat Combs eer wilde betonen aan het origineel. Maar het hernieuwde succes van Fast Car zegt ook iets over deze tijd. Over een nieuwe generatie die opgroeit in armoede en de persoonlijke situatie wil ontvluchten: ‘Leave tonight, or live and die this way’.

4. Niall Horan – Heaven

Fun fact: het voormalige One Direction-lid met de meeste Nederlandse top-40-hits is Niall Horan. Hij stond al negen keer in de Nederlandse hitlijsten, tegenover zes hits voor Harry Styles. Maar waar Styles gigantische hits heeft gehad als Watermelon Sugar en As It Was, bleven de singles van de Ierse zanger vooral onderin de hitlijsten steken. Tot dit jaar dan, want met Heaven was er voor Horan geen houden aan. Na één keer horen was ik om. Mooi hoe de melodie van hoog naar laag jojoot als Horan zingt: ‘And you and me go up in flames’; hij is ondersteboven van z’n liefje. Zo simpel kan een goed, optimistisch liefdesliedje zijn. Heaven is echter zo catchy dat het alle latere singles van het bijhorende album The Show (Meltdown, You Could Start A Cult) kannibaliseerde. Inderdaad, een beetje zoals bij Styles.

3. Taylor Swift – Cruel Summer

Taylor Swift is de grootste popster van het moment. Om bij de concerten van haar Eras Tour (die als eerste tournee ooit meer dan een miljard dollar heeft opgebracht) te kunnen zijn, moet je worden ingeloot om aan de voorverkoop te mogen deelnemen (ik heb een vergeefse poging gedaan). Ze werd uitgeroepen tot Time Person Of The Year en door haar relatie met americanfootballspeler Travis Kelce heeft ze er eigenhandig voor gezorgd dat die sport onder jonge vrouwen weer populair is. Cruel Summer stamt al uit 2019 maar werd dit jaar alsnog op single uitgebracht vanwege het succes tijdens haar concerten. En omdat alles wat Swift aanraakt in goud verandert, werd het een grote hit. Terecht trouwens, het is één van haar leukste singles.

2. Nothing But Thieves – Overcome

Ik hou van sleeper hits, liedjes die naar de hoogste regionen van de Top 40 sluipen. De meest onwaarschijnlijke was in 2023 Overcome van Nothing But Thieves; een midtempo niemendalletje dat de eerste twee maanden bij de onderste twintig bleef hangen en pas in de zeventiende week z’n hoogste positie (nr. 6) bereikte. Met z’n 33 weken is het de langstgenoteerde top-40-hit van 2023. Nothing But Thieves is het type Britse band dat in Nederland succesvol is, maar in andere landen amper voet aan de grond krijgt. Zie ook: Bastille, Editors, Foals. Dat Overcome de grootste hit is geworden is des te vreemder omdat het een atypisch liedje is voor de band. Het mist de pathos van Impossible, Sorry of Amsterdam, maar volgt keurig het stramien van een klassieke popsong, met gitaarsolo. Vandaar dat ik het geweldig vind.

1. Dua Lipa – Dance The Night

Als Taylor Swift de koningin van 2023 is, dan is Dua Lipa de kroonprinses. Dit jaar had ze twee gigantische hits: Houdini, geproduceerd door Kevin Parker en afkomstig van haar aankomende nieuwe album en, voor de film Barbie, Dance The Night, geproduceerd door de door mij anders zo verfoeide Mark Ronson, met tekst van Dua Lipa zelf. Dance The Night is een tijdloze discoklassieker met zwierige strijkers die in Barbie het moment markeert waarop Barbie in een existentiële crisis terechtkomt. Dansen als escapisme, Dua Lipa’s eigen Off The Wall, getuige de regels ‘When the night’s here, I don’t do tears’.

Dance The Night gaat over optimistisch blijven, ondanks je problemen. Een metafoor voor de staat van de wereld anno nu. Tienduizenden doden in Oekraïne en Gaza, extreemrechts heeft de verkiezingen in Nederland gewonnen en de aarde beleefde het warmste jaar ooit. Maar toch blijven we dansen, door het verdriet heen.