Off-Manhattan

Off-Manhattan, on the boardwalk. Op de achtergrond de skyline van Brooklyn.

New York is meer dan enkel Manhattan. Veel meer zelfs, al willen veel toeristen dat nogal eens vergeten. Brooklyn wordt vanwege de hoge hipheidsfactor nog wel bezocht, maar naar Queens, The Bronx en Staten Island wordt niet omgekeken. De reden is simpel: de drie stadsdelen kampen al jaren met een imagoprobleem. Jammer, want hoe leuk Manhattan ook is, het is ook nogal hyper. En dat is een understatement. Vijf minuten in de herrie en onstuitbare lichtshow op Times Square en je wilt alleen maar weg. Weg van Times Square, weg van het hele toeristische gebied eromheen en weg van Manhattan. Brooklyn is dan een prima alternatief. Het heeft het uitstekende Brooklyn Museum dat qua vloeroppervlak na The Met het grootste museum van New York is en de Brooklyn Botanic Gardens, het poepsjieke Brooklyn Heights dat geldt als ‘de meest begeerde postcode van New York City’, hippe buurten als Williamsburg en Red Hook en, voor een een familie-uitje, Coney Island. Aardig weetje: het stadsdeel heeft een leuk motto op de vlag staan: Eendraght maeckt maght.

Op de bovenste vijf foto’s het Brooklyn Botanic Garden, op de twee foto’s eronder het Brooklyn Museum. Op de onderste foto’s Williamsburg, sinds enkele jaren de hipste buurt van Brooklyn. Het is de uitvalsbasis van diverse bands en kunstenaars, al zijn met de hipheid de huurprijzen navenant gestegen. Beginnende kunstenaars trekken weg en vestigen zich meer in meer in Red Hook, waar woonruimte nog wel betaalbaar is.

Niet dat iedereen onder de indruk is van de wat minder beroemde van de five boroughs. Stefans vriendin vindt Staten Island maar lame. Dat het sinds de aanslagen van 11 september ook bekendstaat als de grootste landfill ter wereld, de resten van het ingestorte World Trade Center zijn op Staten Island gedumpt en het land erop is spotgoedkoop, je kunt er dus voor een habbekrats bouwen én dat de cast van Jersey Shore er vandaan komt (dat iemand met de naam Guido daar dan gaat rondfietsen is natuurlijk erg geestig), draagt ook niet bij aan een gunstig imago. Nou vooruit, de moderne variant van kauwgom is er uitgevonden door Thomas Adams. En het is het meest landelijke van de vijf delen van New York; het zuiden van Staten Island is de enige stronghold van de republikeinse partij in heel de stad. Het stadsdeel heeft een nogal dorpse sfeer; ongelofelijk als je bedenkt dat het een kwartiertje varen van New York ligt.

Staten Island mag dan lame zijn en ja, het is duidelijk off the beaten track maar het heeft in elk geval één bezienswaardigheid die ik heel graag wil zien: het Voorlezer’s House. Het is één van de oudste gebouwen van New York. Gebouwd omstreeks 1695 is het bovendien het oudste schoolgebouw van Amerika en, misschien nog wel het leukste, aan de naam te horen heeft het Nederlandse wortels. Als je fietsen huurt in Battery Park, in het zuidelijkste puntje van Manhattan, is het goed te doen om er heen te fietsen. Een medewerkster van de fietsenverhuur vindt het allemaal geweldig. ‘Oh, it’s beautiful there. But some neighbourhoods can be a bit iffy,’ waarschuwt ze. Haar collega verstelt het zadel van een te huren fiets naar de hoogste stand. Ze kijkt er moeilijk bij naar mij. ‘You’re a giant,’ zegt ze. Ik – six feet two – kijk verbaasd; ik ben niet klein, maar was graag tien centimeter langer geweest; het gaat wat ver om me een reus te noemen. ‘I’m not a giant, he’s a giant’ zeg ik en wijs naar Stefan. ‘Yes, that’s gonna be a whole different story.’ Stefan krijgt een fiets met het grootst beschikbare frame. Tja, Nederlanders zijn gemiddeld de langste mensen ter wereld.

Het bezoekerscentrum van Historic Richmond Town, toeristische attractie op Staten Island. Op de onderste foto aan de linkerkant onze huurfietsen.

De fietstocht gaat aanvankelijk richting een botenkerkhof gelegen aan de westkant van het eiland. Het wordt in de reisgids omschreven als een attractie die enkel is weggelegd voor de onverschrokken en de foto’s die Stefan op internet heeft gevonden zijn veelbelovend. De tocht ernaartoe lijkt ook voor de onverschrokken, want het leidt door enkele nogal iffy neighbourhoods aan de noordkant van het eiland. Na een flink uur fietsen blijkt het toch te afgelegen, dus de plannen moeten worden aangepast naar een bezoek aan de Historic Richmond Town, waar het Voorlezer’s House deel van uitmaakt. Het landschap verandert mee; het binnenland van Staten Island is heuvelachtig en landelijk en oogt nog het meeste als een buitenwijk van een gemiddelde Amerikaanse forensenstad, inclusief een hoofdkwartier van de republikeinse partij en een gigantisch filiaal van Barnes & Nobles aan een doorgaande weg dat nog het meest oogt als een uit de kluiten gewassen wegrestaurant.

Nederlandse wortels op Staten Island. Tot in de kleinste details in oude luister hersteld.

Historic Richmond Town doet z’n naam eer aan, maar wie denkt dat dit een echt authentiek oud-Amerikaans dorpje is heeft het mis: veel huizen zijn hiernaartoe verplaatst na eerst elders op Staten Island te hebben gestaan. Dat is geen uitzondering; gebouwen zijn om behouden te blijven vaak kilometers verderop neergeplant. Het Voorlezer’s House is dat lot bespaard gebleven, enkel bij de verbreding van de weg waar het aan ligt is het een kleine vijf meter naar achteren verplaatst. Als dat alles is; in de winkel van Historic Richmond Town ligt een klein boekje over het Voorlezer’s House waarin is te lezen hoe het gebouw door de jaren heen is toegetakeld. Oorspronkelijk is het een schoolgebouw, vernoemd naar de ‘voorlezer,’ een man die de dominee bij afwezigheid vervangt. Het fungeert begin twintigste eeuw als woonhuis en in de jaren dertig is er een kleine herberg gevestigd. Tegen die tijd is er van alles aan gebouwd en als het in 1939 op last van de bank in beslag wordt genomen, dreigt het gesloopt te worden. Het wordt net op tijd gekocht door een nazaat van de zeventiende-eeuwse eigenaar van het pand en die geeft het cadeau aan het Historic Richmond Town. Sindsdien is er veel aan gedaan om het in authentieke staat te herstellen en toegegeven, dat is ze heel aardig gelukt.

De dame in het bezoekerscentrum is verbaasd over het bezoek van deze twee Nederlanders. Nouja, ze is vooral verbaasd over het feit dat we zijn komen fíetsen, helemaal vanaf de ferry (zo’n twaalf kilometer). De tocht terug is wederom heuvelachtig en voert via een omweg naar de boardwalk van Staten Island. Op de achtergrond kan je de skyline van Brooklyn zien liggen, of wat daar voor door moet gaan. Het aantal Jersey Shore-types op de boardwalk is beperkt; ik ben de enige die zich met recht Guido mag noemen.

This entry was posted in Foto's, Reizen and tagged , , , , , . Bookmark the permalink.