Anthrax

Ik kom bijna nooit docenten van m’n middelbare school tegen. Jammer, ik zou het heel leuk vinden om m’n lerares Drama nog eens te zien. Veel jongens waren heimelijk verliefd op haar. Of m’n gymleraar, die er altijd voor heeft gezorgd dat ik met plezier naar z’n les ging; ondanks m’n overgewicht en m’n slechte conditie. Al was het maar om te kunnen zeggen dat het toch nog goed is gekomen.

Wie ik wel tegenkwam was m’n docent Maatschappijleer. Het was in de fietsenkelder van het station en hij leek te schrikken. Ik meende zelfs enige irritatie bij ‘m te zien toen ie me herkende. Dat vond ik vreemd. Het was (en is) een rare snuiter, maar ik heb nooit kwaad over ‘m gesproken, zoals ik nooit heel vervelende dingen over docenten heb gezegd. Dat krijg je als je uit een gezin komt waar vaders voor de klas staat; je weet dat achter een leerkracht ook nog een mens schuilgaat.

Sterker, hij zou trots op me moeten zijn. Jarenlang vertegenwoordigde ik m’n school tijdens de landelijke Krant in de Klas-nieuwsquiz. Daarbij testten jongeren (lees: andere nerds) uit den lande hun kennis van het nieuws. Ik deed graag mee, het was alleen zaak om iemand te vinden die met mij een team wilde vormen. Dat vond hij niet heel belangrijk, wetende dat ik toch 95% van het werk voor m’n rekening zou nemen. Maar, zo verzekerde ik hem, die paar punten die ik niet wist konden wel net het verschil maken.

Toen ik in m’n eindexamenjaar voor de havo zat, wonnen we de landelijke nieuwsquiz. We is in dit geval ik en Neeltje, een alternatief meisje dat wist dat anthrax niet alleen een chemisch wapen is, maar ook de naam van een metalband, wat de samenstellers van de quiz was ontgaan en ons een extra punt opleverde. De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat we een lagere score hadden dan het team dat de vwo-afdeling van onze school vertegenwoordigde, maar zij speelden mee in een andere categorie (en werden derde). De volgende dag stonden we op de voorpagina van het lokale sufferdje. Als dank kreeg ik het boek ‘Het Aanzien van 1998’ cadeau. Toch goede publiciteit voor de school.

Die landelijke nieuwsquiz was een uitvloeisel van de Krant in de Klas-nieuwsquiz. Daarbij werd periodiek je kennis van het nieuws getest. Het was de makkelijkste 10 denkbaar; ik las de krant voor m’n plezier.

Nu had m’n docent Maatschappijleer de onhebbelijkheid die nieuwsquiz gezamenlijk af te nemen. Dat wil zeggen: hij bepaalde dat de test op woensdag het vierde uur moest worden gehouden. Of jij dan bij Engels of aardrijkskunde zat maakte niet uit; z’n collega-docent die op dat moment les gaf móest tijd aan hem afstaan om de test af te kunnen nemen. Docenten deden dit met tegenzin. Oké, het mocht, maar die tijd ging wel van hun lesuur af. En dan nog, dit deed je toch niet voor een fuckin’ quiz over het nieuws?

Het gevolg was dat de docent die noodgedwongen de toets moest afnemen niet goed oplette. Hij deelde de toets, bestaande uit twee verschillende versies, gelaten uit. Ik stortte me gretig op alle vragen en had het ding binnen een minuut ingevuld (een keer vroeg een docent verbaasd of ik de test niet maakte, waarop ik antwoordde dat ik ‘m al af had).

Daarna begon het spel. Doorgaans zagen m’n klasgenoten me niet staan, maar op dit soort momenten wisten ze me op waarde te schatten. Ik wisselde een blik uit met de klasgenoot die dat cluster naast me zat. Dan wisselden we van toetsformulier en maakte ik de andere versie. Vervolgens tikte de leerling die vlak achter me zat me op de schouder en gaf z’n formulier door. Die maakte ik ook. Daarop volgde de klasgenoot die schuin achter me zat. Terwijl het rumoer in de klas toenam en de dienstdoende docent een oogje toekneep kreeg ik de toetsen van de leerlingen in de rij voor me aangereikt, die ik ook nog maakte.

Het is me tot op de dag van vandaag een raadsel dat ‘m nooit is opgevallen dat iedereen naast, voor en achter me een 10 haalde en de rest van de klas een 1 of een 2. Dat laatste is niet overdreven; de algemene ontwikkeling van m’n klasgenoten was bar slecht.

Of misschien is ie er na al die jaren toch achter gekomen. Vandaar die geïrriteerde blik.