Tien lp’s

Sinds een jaar of vijftien verzamel ik lp’s. De oude platenspeler van m’n ouders stond op de zolder onder te stoffen, en dat vond ik zonde. Een paar vrienden draaiden al vinyl – wat toen nog geen hype was – en ik werd door ze aangestoken. Mooi, dat grote artwork. En, zoals één van m’n vrienden me toevertrouwde, bij een lp ga je er écht voor zitten. Dat laatste klopt. Je moet toch opletten om zo’n plaat na een kwartier of twintig minuten om te draaien.

De laatste jaren heb ik ontdekt dat er weinig gaat boven laat op de avond een plaatje draaien. Rond een uur of tien gaat de tv echt uit (als ie überhaupt al aan is geweest) en zoek ik een mooi album uit om de dag mee af te sluiten. Iets korts van een half uurtje, of een dubbel-lp waarmee ik tot half twaalf zoet ben. M’n verzameling bestaat uit een paar honderd lp’s: de meeste staan in een op maat gemaakte kast in de huiskamer, wat ik minder draai verblijft op de logeerkamer. Ik doe nooit iets weg. Muziek betekent veel voor me, en lp’s gaan verzameld met een persoonlijk verhaal.

Je kunt behoorlijk verdienen aan vinyl; mits je er op tijd bij bent. Wat dat betreft is het niks anders dan met bitcoin. Er zijn zelfs mensen die vinyl kopen als investering. Dat soort mensen zijn heel eng. Via-via ken ik zo iemand. Hij koopt elke Record Store Day van elke exclusieve release twee exemplaren: eentje om te draaien, de andere verdwijnt, nog in het plastic, in de kast. Over tien jaar is ie het veelvoudige waard. Of niet eens tien jaar later, want veel Record Store Day releases staan dezelfde dag nog op eBay of Discogs om voor exorbitante bedragen doorverkocht te worden.

Zelf ben ik een onhandige sloeber. Ik koop vinyl om te draaien. Een ouderwets idee, maar nog altijd beter dan de goddelozen die platen alleen gebruiken als wandversiering: muziek om naar te kijken.

Als je wilt weten wat je plaat waard is, dan is Discogs je vriend. Die vermelden per persing wat er gemiddeld voor is betaald. Er is een levendige handel, met exemplaren die soms ettelijke duizenden euro’s waard zijn. Tijdens de vergislockdown van afgelopen winter (is niet elke lockdown per definitie een vergissing?) bladerde ik door m’n verzameling: zou er iets bijzitten dat veel geld waard is? Het valt mee. Of tegen. Prijzen fluctueren constant en Discogs krijgt het verwijt dat ze nogal aan de dure kant zijn, maar er zitten toch wat exemplaren bij waarvan de prijs verdubbeld is. Dat betekent dat ik in totaal toch voor een paar duizend euro aan vinyl in m’n collectie heb staan.

Arctic Monkeys – Why’d You Only Call Me When You’re High?

Veel vinyl singles heb ik niet. De pick-up stond op m’n zolderkamertje op een kledingkast: gammel, dus als ik iets te hard op de grond stapte, sloeg de plaat over. Om een lp op te zetten moest ik op een krukje staan (en ik ben toch echt niet klein). Voor een liedje van drie minuten vond ik dat wat veel moeite. Inmiddels woon ik al jaren op mezelf en staat de pick-up op heuphoogte. Toch is m’n collectie singles nog altijd klein. Waarom ik deze van de Arctic Monkeys heb gekocht? Geen idee. De single komt van AM, misschien wel hun beste plaat, maar dat album had ik al op cd. Niettemin, ik kwam de single laatst tegen op Discogs: er wordt grif tachtig euro voor neergeteld. Ik zette ‘m weer een keertje op. Fijne song. Dat geldt ook voor b-kantje Stop the World I Wanna Get Off with You.

Isobel Campbell & Mark Lanegan – Hawk

Ik was deze plaat bijna vergeten, tot het ontijdige overlijden van Mark Lanegan eerder dit jaar. Het bracht me in gedachten terug bij de drie albums die hij samen met Isobel Campbell maakte, vol met Beauty and the Beast-duetten. Ik dacht aan het concert dat de twee samen gaven in de Effenaar, ter promotie van het laatste album in die trilogie, Hawk. Ik ging vooral voor Isobel Campbell, ooit lid van Belle and Sebastian, een groep die ik jarenlang op handen heb gedragen. Na afloop kocht ik de lp, en liet deze signeren. Spraakzaam was Lanegan niet, wat paste bij z’n imago van rauwdouwer. Exemplaren gaan tot 250 euro op Discogs. Misschien levert mijn gesigneerde exemplaar nog meer op, al is de hoes een beetje beschadigd. Lp’s op je fiets meenemen vergt wat oefening.

Fleetwood Mac – The Alternate Tusk

Fleetwood Mac heeft de afgelopen jaren al hun klassieke albums (de titelloze uit 1975, Rumours, Tusk, Mirage en Tango in the Night) opnieuw uitgebracht in ‘Deluxe’ en ‘Super Deluxe’ versies. Op de bonus-cd’s van die uitgaven staan alternatieve takes van songs (en gezien de werkwijze van de band zijn dat er veel). Gedurende vijf jaar bracht Fleetwood Mac elk jaar met Record Store Day een lp uit met een alternatieve versie van een klassiek album uit het oeuvre; inclusief alternatief artwork. Gelukkig had ik dat door en was ik er op tijd bij toen in 2017 The Alternate Tusk verscheen. Daarna volgden ook de andere ‘alternate’ versies zodat ze nu alle vijf bij me in de kast staan. Van die versies is de oudste re-release, The Alternate Tusk, het meeste waard: tot 120 euro. Koopje. Maar ja, het is ook de enige dubbel-lp uit de serie.

Gorillaz – DoYaThing

Deze 10 inch is een Record Store Day release uit 2012. Als ik heel eerlijk ben, was ik vergeten dat ik het ding in m’n bezit had. Niettemin heb ik de track indertijd veel gedraaid. De track ja, want DoYaThing is één song, een samenwerking van Gorillaz met James Murphy van LCD Soundsystem en Andre 3000. De muzikanten zijn bij de productie gesponsord door Converse, en dat zie je terug op de hoes (geen idee waarom een band gesponsord moet worden voor een Record Store Day release). Ze hebben niet eens de moeite genomen om een b-kantje op te nemen. Maar toch, ik ben blij dat ik ‘m heb. Er is al eens 150 euro voor betaald. En dat voor één liedje, ook al duurt het 13 minuten en 19 seconden. Très cool.

Mogwai – Government Commissions – BBC Sessions 1996-2003

Mogwai, dat zijn die Schotse pestkoppen die je na minutenlang bijna muisstil gitaargeneuzel ineens met een muur van orkaankracht om de oren slaan. Ik zag ze één keer live; een geweldige ervaring, al weet je wat er gaat gebeuren als de bandleden collectief de effectpedalen intrappen. Ik draai ze niet vaak, omdat ik toch gespannen ben voor wannéér die explosie gaat komen (ironisch genoeg heeft frontman Stuart Braithwaite al jaren een pacemaker). De reden dat ik Government Commissions (goede titel voor een compilatie met opnames voor de BBC) kocht is een triviale: de tracklisting moest voor de vinylversie worden omgegooid. Het 18 minuten durende Like Herod neemt nu een plaatkant in beslag. Niet m’n duurste lp, maar toch nog 100 euro.

Nick Mulvey – First Mind

Ik zag Nick Mulvey op een zondagochtend in een tv-programma. Hij speelde Fever To The Form en ik was meteen verliefd. Op het liedje, en ik wilde de lp First Mind hebben. Ik moest er twee maanden voor sparen, want ik had geen cent te makken, terwijl het ding slechts 23 euro kostte. First Mind was een meesterwerk, met prachtige songs als April, Juramidam, Cucurucu, Ailsa Craig en I Don’t Want To Go Home. De opvolger, Wake Up Now, deed veel minder, wat het des te vreemder maakt dat voor First Mind zo honderd euro wordt geboden. Wat meespeelt is dat van First Mind nooit extra exemplaren zijn geperst; de oorspronkelijke voorraad is inmiddels op. Dat je er tegenwoordig 130 euro voor kunt vangen terwijl m’n financiële zorgen in de tussentijd zijn verdwenen, is ironisch.

The Strokes – Is This It

De prijs van een oude lp is afhankelijk van de populariteit van de artiest of band. Dat klinkt logisch, en ik heb het met eigen ogen zien gebeuren. Een van m’n eerste lp’s was Live 2003, een live lp van Franz Ferdinand. Een jaar of tien geleden werd er honderd euro voor geboden. Nu brengt ie slechts een fractie op. The Strokes zijn nog steeds zeer geliefd, hun in 2020 verschenen album The New Abnormal (what’s in a name) bleek verrassend succesvol en dus is ook het oude werk weer in trek. Wat ook meespeelt is dat alleen de vinyl versie van Is This It de track New York City Cops heeft. Het album kwam net na 11 september uit en de band vond de song daarom niet kies: de tracklisting van de cd werd aangepast. Dat was één van de redenen dat ik Is This It per se op vinyl wilde hebben. Wat ik er voor betaald heb weet ik niet meer, maar het zal niet meer dan 25 euro zijn geweest. Op Discogs gaan exemplaren ‘vanaf 160 euro’. Er zijn er ook voor 290 euro verkocht.

Tame Impala – Currents

Ik had weer eens een tv-quiz gewonnen. Geen exorbitant hoog bedrag, maar nadat 3200 euro in tweeën te hebben gedeeld (m’n medespeler wilde ook wat) en de kansspelbelasting eraf was, bleef toch nog een aardig bedrag over. Ik nam het er een keer van en kocht in een platenzaak in Keulen (er zit een heel mooie in de Ritterstrasse) een paar fijne lp’s. Natúúrlijk zat daar de nieuwe van Tame Impala bij, de groep die ik al volg vanaf hun debuut. Een exclusieve uitgave zo bleek, met één plaat op paars en één op geel vinyl geperst. Niks ten nadele van andere releases (Lonerism, The Slow Rush), maar nog steeds staat Currents bij mij fier overeind als de beste plaat van Tame Impala. Bleek hij bij een recente check op Discogs ook nog zo’n 110 euro waard te zijn.

Emiliana Torrini – Fisherman’s Woman

Emiliana Torrini is een IJslandse. Dat zou je niet zeggen met zo’n naam, maar ze is echt afkomstig uit Reykjavík. Sterker, toen ik haar live zag op Iceland Airwaves was ze de enige artiest op het festival die het vertikte Engels te spreken met het (internationale) publiek. Torrini had na deze lp bescheiden hitsucces met het album Me and Armini en de single Jungle Drum, maar deze singer-songwriterplaat met kleine liedjes als Sunnyroad, Lifesaver en Thinking Out Loud blijft favoriet. Het allermooiste is Torrini’s cover van Next Time Around, oorspronkelijk gezongen door Sandy Denny. Toen ik in 2013 in IJsland was, heb ik nog bij haar ouders gegeten; zij hebben een Italiaans restaurant in het centrum van de hoofdstad. Fisherman’s Woman gaat voor gemiddeld zo’n 80 euro. Aardig.

2 Many DJ’s – As Heard On Radio Soulwax Pt. 2

Lp’s worden doorgaans al niet in grote oplages geperst (tenzij de artiest Adele of Taylor Swift heet), maar Record Store Day is het summum van schaarste creëren. LP’s in gelimiteerde oplages, die soms alleen in bepaalde landen (of ‘markten’) zijn uitgebracht. Van As Heard On Radio Soulwax Pt. 2 zijn tweeduizend exemplaren geperst, waarvan 140 stuks voor Nederland. Gelukkig wist ik een exemplaar te bemachtigen. As Heard On Radio Soulwax Pt. 2 is een geweldige dubbel-lp; je kunt best stellen dat 2 Many DJ’s aka The Fuckin’ Dewaele Brothers aka Soulwax eigenhandig verantwoordelijk is voor de mash-uphype (Independent Women Part 1 van Destiny’s Child is een klassieker). Op Discogs gaan bedragen tot 250 euro.

This entry was posted in Lijstjes, Muziek and tagged , , , , , , , , , , . Bookmark the permalink.