Ansichtkaartje vanuit Rockport.
Het is het verhaal dat elke Amerikaan als kind op school heeft geleerd: hoe de Pilgrim Fathers in juli 1620 vanuit Delfshaven vertrokken op de Speedwell, hoe de boot al snel water heeft gemaakt, de reizigers noodgedwongen een tussenstop maken in Plymouth, daar over stappen op de Mayflower en allerlei ontberingen doorstaand november 1620 aanmeren in Massachusetts en een kolonie stichten met de naam Plymouth (de hoofdstraat krijgt de naam Leyden Street). Tegen die tijd is een aanzienlijk deel van de bemanning al bezweken aan ziekte en uitputting. Dat is nog maar het begin van alle ellende, want de eerste winter weten de Pilgrim Fathers nauwelijks te overleven. Het lukt, dankzij de hulp van Squanto, een indiaan die de pioniers leert hoe ze paling moeten vangen en maïs verbouwen en Massasoit, leider van de Wampanoag, bezorgt de Pilgrim Fathers voedsel. Die winterhulp wordt nog elk jaar herdacht op de vierde donderdag van november: Thanksgiving. Tegenwoordig hebben de Pilgrim Fathers een mythische status en de Plymouth Rock is een toeristische attractie; ook al is bij lange na niet zeker dat dit de exacte locatie is waar de Mayflower heeft aangelegd. Mensen als John Adams, Franklin D. Roosevelt, Clint Eastwood, Richard Gere, Alan Shephard, de broertjes Wright en Sarah Palin kunnen hun stamboom traceren tot aan de Pilgrim Fathers en genieten derhalve een bijna adellijke status.
Rockport, sfeervol kustplaatsje op Cape Ann.
De regio waar de Pilgrim Fathers zich vestigen heet Cape Cod en is erg populair voor dagtrips vanuit Boston. Niet dat er zoveel ouds te zien is (hoewel Leyden Street nog bestaat), maar de sjieke vakantie-eilanden Nantucket en Martha’s Vineyard liggen er vlak voor de kust. Alleen de very lucky few kan zich hier een vakantiehuisje veroorloven. Vanuit Boston is Cape Cod vrij eenvoudig te bereiken per bus, of je pakt een boot vanuit de haven naar Provincetown. Waar Cape Cod aan de zuidkant van Boston ligt, ligt Cape Ann aan de noordkant. Op aanraden van een vriendin koos ik voor de kaap aan de noordkant. Vanwege een prima treinverbinding vanuit Boston goed bereikbaar, veel minder toeristisch maar minstens zo mooi als Cape Cod, aldus mijn bron. Cape Ann telt allerlei leuke, oude vissersstadjes: Manchester-by-the-Sea (alleen de naam al), Gloucester, Essex en, het meest berucht van allemaal en iets meer in het binnenland gelegen, Salem. Het uiterste puntje van de kaap is Rockport, een verstild rustig dorpje met als mooiste straat Bearskin Neck. Het is een weg met aan weerszijden allerlei kleine galerietjes en toeristische winkels en het ligt midden op een pier die de Atlantische Oceaan in loopt. Boston is weliswaar een ontzettend leuke stad, maar het kan ook heel prettig zijn om er een dagje uit weg te gaan; zeker op een zonnige dag.
The House of the Seven Gables, bekend van schrijver Nathaniel Hawthorne die er als kind veel kwam. In 1851 verscheen een boek met deze titel van de hand van Hawthorne.
Weinig plaatsen in Amerika hebben zo’n sinistere geschiedenis als Salem. Het is de plaats waar in 1692 tientallen mensen worden beschuldigd van hekserij. De kinderen Betty Parris, Abigail Williams en Ann Putnam, Jr. worden op onverklaarbare wijze ziek en al snel wordt de hulp, de slaaf Tituba beschuldigd van hekserij, evenals Sarah Good en Sarah Osborne. Het zijn de namen die de kinderen als eerste oplepelen als de plaatselijke dominee hen vraagt ‘wie hen kwelt.’ Het is het begin van een heksenjacht waarbij zo’n beetje het halve dorp elkaar beschuldigt. Dat Salem in die periode toch al wordt geplaagd door vetes tussen families onderling zal ongetwijfeld hebben meegespeeld. Uiteindelijk eindigen negentien mensen aan de galg, waaronder een geestelijke die uit z’n hoofd het Onze Vader kan declameren, wat in vroegere tijden geldt als een bewijs dat hij niet bezeten kan zijn, maar ook dat mag niet baten. Tientallen anderen verdwijnen voor geruime tijd in de gevangenis. Het duurt nog enkele decennia voordat de rust is weergekeerd in het stadje en pas tegen die tijd durven de drie kinderen te bekennen dat het hele heksenverhaal is verzonnen.
Het Witch House. Het zou in 1642 zijn gebouwd, al komen recente schattingen tot een bouwjaar rond 1670. Volgens de overlevering zouden de drie meisjes die bezeten waren door de duivel hier hun beschuldigingen hebben geuit, maar dat is onwaarschijnlijk; het was in die tijd slechts het huis van de dienstdoend rechter.
Om te zeggen dat de toeristenindustrie van Salem is gebouwd op de heksenvervolging is een understatement. Op de grond is een rode lijn geschilderd die je langs alle belangrijke bezienswaardigheden voert. Het stadje puilt uit van de Wicca en new age winkels en de oude huizen, zoals het van Nathaniel Hawthorne bekende House of the Seven Gables, zijn grotendeels goed bewaard gebleven. Een beetje wrang is dat wel; je jaagt tientallen mensen over de kling en verdient er eeuwen later een flinke boterham aan. Afgezien van dat, het Salem Witch Museum heeft een aardige voorstelling over de gebeurtenissen, al doen de poppen wat gedateerd aan. Daarnaast is er een expositie waarin wordt verteld dat heksen oorspronkelijk vroedvrouwen met een grote kennis van kruiden en medicijnen waren die door artsen als concurrentie werden gezien en met de beschuldiging van hekserij eenvoudig aan de kant konden worden gezet. De plaats waar de galgen hebben gestaan is onbekend, maar het vermoeden staat dat op de exacte locatie tegenwoordig een filiaal van Walgreen’s is gevestigd. Inderdaad, een drogisterij. En om maar aan te geven dat heksenjachten van alle tijden zijn, de winkel verkoopt ook dvd’s van Good Night, and Good Luck.